Sztuka, terapia i uzdrawianie mają wspólne starożytne korzenie.
W pierwotnych społeczeństwach nie było podziału na artystów, performerów, psychiatrów i szamanów.
Wszystkie te funkcje pełniła jedna i ta sama osoba-„praperformer”.
Praperformer był praszamanem, praartystą, prakapłanem, pralekarzem, prapsychiatrą i pradoradcą.
Śpiewał, tańczył, prowadził parateatralne rytuały, pośredniczył w kontaktach ze światem nadprzyrodzonym i negocjował rozwiązywanie konfliktów między światami ludzi, duchów i bogów, wysłuchiwał o ludzkich problemach i doradzał jak im zaradzić, posiadał wiedzę o ziołach i innych naturalnych sposobach leczenia i stosował je zgodnie ze swoją wiedzą i potrzebami.
Wraz z rozwojem cywilizacji, rozwijały się różne kasty, klany i specjalizacje różnych zawodów i profesji.
Liczne funkcje jakie spełniał szaman zaczęli spełniać specjaliści z różnych dziedzin: kapłani, artyści, lekarze i psychiatrzy .
Z punktu widzenia funkcji społecznych, działający we współczesnym społeczeństwie psychoterapeuci i psychiatrzy pełnią podobne role jakie dawniej pełnili szamani.
Rozpoznają przyczyny chorób duszy i ich zadaniem jest przywrócić zdrowie i równowagę.
W ciągu ostatniego stulecia wybitni przedstawiciele tańca i teatru
poszukiwali sposobu, by powrócić do źródeł i ponownie odkryć w jaki sposób taniec, teatr, głos i pieśń, czy rysunek mogą uzdrawiać, leczyć, być formą terapii, podnosić jakość życia, wspierać twórczą edukację i rozwój człowieka.
Wśród wybitnych przedstawicieli i pionierów tego kierunku można wymienić Isadore Duncan, Ruth St Denis, Annę Halprin, Jerzego Grotowskiego, Shauna Mc Niff i wielu innych.
Owocem tych poszukiwań było powstanie nowego nurtu
Terapie Ekspresyjne.
CZYM SĄ TERAPIE EKSPRESYJNE?
Sztuki (terapie) Ekspresyjne
łączą sztuki wizualne, ruch, dramę, muzykę, pisanie i inne procesy twórcze, by wspierać głęboki rozwój osobisty i rozwój społeczności.
Zmierzają do rozwijania podejścia multimodalnego w obrębie psychologii, rozwoju organizacji, społeczności, sztuki i edukacji.
Poprzez zintegrowanie (odmiennych) procesów twórczych i pozwalanie by jeden przepływał w drugi, zdobywamy dostęp do naszych wewnętrznych zasobów, co pomaga nam w uzdrawianiu, osiąganiu większej klarowności, iluminacji i twórczości.
Na podstawie definicji terapii ekspresyjnych umieszczonych na stronie Amerykańslkiego Towarzystwa Terapii Ekspresyjnych www.ieata.org
Najważniejsze wspólne elementy, które występują w pracy wybitnych przedstawicieli terapii ekspresyjnych:
1. Przekonanie, że ekspresja twórcza w różnych formach, np. poprzez działania aktorskie, taniec, śpiew, malowanie itd. może prowadzić do integracji ciała i umysłu, działać terapeutycznie, uzdrowienia, stymulować kreatywność i wspierać rozwój.
2. Zwrócenie się ku naturze i kontaktowi z naturą jako ku ważnemu wsparciu procesu wewnętrznej przemiany i rozwijania mądrości.
3. Rozwijanie świadomości ciała i doświadczenia integracji ciała i umysłu poprzez rożnie rozumiane techniki pracy z ciałem, dialogu z ciałem i rozwijania świadomości ciała.
4. Działanie intermodalne-przechodzenie z jednej formy twórczej ekspresji do drugiej, np. od tańca, do pieśni, od pieśni do rytuału lub pracy z ciałem.
5. Prowadzenie rytuałów terapeutycznych lub parateatralnych wykonywanych na sposób współczesny, świecki, bez tradycyjnej symboliki religijnej, czy szamańskiej.
6. Przekonanie o możliwości odkrycia prawdziwego siebie i zrzucenia nieprawdziwych masek poprzez doświadczenie twórczej ekspresji i pracy z ciałem.
7. Niezależnie od tego czy ta wspólnota miała być grupą teatralną, czy terapeutyczną, relacja –relacją między aktorem a widzem, czy między terapeutą a klientem, wspólne było tworzenie wspólnoty, grupy wsparcia i budowanie relacji w, których ten proces twórczego odkrywania może się odbywać.
Terapie Ekspresyjne i Terapeutyczna Praca z Ciałem to połączenie dwóch uzupełniających się podejść.
Poprzez Terapie Ekspresyjne i Terapeutyczną Pracę z Ciałem: można rozwijać kreatywność, równoważyć i integrować ciało i umysł oraz lepiej poznać siebie.
Wybrane myśli wybitnych przedstawicieli terapii ekspresyjnej, sztuki i pracy z ciałem:
„Tancerz, jeżeli jest wielki, może dać ludziom coś
co będą na zawsze nieśli ze sobą. Nigdy tego nie zapomną
chociaż mogą być nieświadomi, że to ich zmieniło”.
Isadora Duncan, Isadora Speaks, s. 52
„Każdy Taniec jest odkryciem nas samych. ”
Martha Graham
„Wszyscy jesteśmy artystami z natury i nie potrzebujemy lat specjalistycznego szkolenia aby być artystami tańca.
Wszyscy możemy ruszać się, reagować, czuć i tworzyć.
Lubię myśleć o akcie tworzenia jak o narodzinach mitu-
pierwotnym życiodajnym akcie.
Poprzez doświadczenie twórczości, mamy możliwość przełamania łańcuchów utożsamiających nas z naszym cierpieniem”.
Anna Halprin, Returning To Health with Dance, Movement and Imagery, str. 29
„Próbuję nie stwarzać podziałów i kategoryzacji w moim życiu.
A szczególnie jeżeli chodzi o moje studia nad ruchem. Jedną rzeczą , którą Anna (Halprin) powiedziała mi wcześnie w mojej relacji z nią i która wywarła na mnie duży wpływ było to, że dzielenie rzeczy na kategorie nie jest konieczne. Jeżeli robisz coś w zaangażowany i pełen poświęcenia sposób i jest to wyrazem twego ducha , wtedy nie ma potrzeby aby mówić: to jest taniec, a teraz ćwiczymy sztuki walki, teraz jest teatr, a teraz terapia, a teraz moje życie.“
Fragment wywiadu z Hofmanem G. Soto artystą i nauczycielem metody Anny Halprin.
„Performer… jest człowiekiem czynu. A nie człowiekiem, który gra innego. Jest tancerzem, kapłanem, wojownikiem; jest poza podziałami na gatunki sztuki. … Performer to stan istnienia. Człowiek poznania: … buntownik, przed, którym poznanie stoi jak powinność i który ma je podbić….Człowiek poznania rozporządza czynieniem doing, a nie myślami albo teoriami…. W tym sensie performer to pontifex: czyniący mosty.”
J. Grotowski
„Jeżeli ciało i umysł są jednością, to prawdziwe wychowanie fizyczne, powinno być jednocześnie ćwiczeniem umysłu i odwrotnie-trening umysłu powinien obejmować również ciało”.
A.Lowen, Bioenergetyka
„Nie moge zrozumieć dlaczego ludzie boją sie nowych idei?
Ja boje się starych.” John Cage
WŁASNA OPOWIEŚĆ:
ALCHEMIK
http://www.mateuszwiszniewski.eu/alchemik__.html
DRZEWO PIEŚNI
http://www.mateuszwiszniewski.eu/drzewo_piesni_.html
DROGA TANCA
http://www.mateuszwiszniewski.eu/droga_tanca_.html
SPOTKANIE Z MISTRZAMI.
http://www.mateuszwiszniewski.eu/spotkanie_z_mistrzami_.html
SŁUCHANIE SERCA.
http://www.mateuszwiszniewski.eu/sluchanie_serca_.html
SŁUCHANIE CIAŁA.
http://www.mateuszwiszniewski.eu/sluchanie_ciala__.html
MĄDRY NAUCZYCIEL
http://www.mateuszwiszniewski.eu/madry_nauczyciel_.html
Zapraszam do „wspólnej podróży” poprzez terapie ekspresyjne
i pracę z cialem.
Mateusz Wiszniewski